نقشه سایت چیست؟

همه ما همواره برای اینکه بتوانیم  مسیر درست را بدانیم تا زودتر به هدف خود برسیم از نقشه استفاده کرده ایم . نقشه یکی از مهم ترین اختراعات انسان ، برای اینکه هدفمند به مسیرش ادامه دهد، بوده است. نقشه سایت Sitemap نیز همین کاربرد را دارد. در گذشته یک سایت نیاز به دو نقشه سایت داشت. یکی نقشه سایت برای بازدیدکنندگان سایت و دیگری نقشه سایت برای موتورهای جستجوگر.

اما پس از رشد جستجوی داخل سایت و همچنین منو و زیرمنو شاید نقشه سایت دیگر کاربرد زیادی نداشته باشد. اما به همان مقدار که از اهمیت نقشه سایت برای بازدیدکننده کاسته شد به اهمیت نقشه سایت برای روبات های موتورهای جستجوگر اضافه شد.

نقشه سایت

نقشه سایت XML (زبان نشانه گذاری قابل توسعه) در واقع یک فایل متنی حاوی تمام آدرس های موجود در سایت شماست. همچنین نقشه سایت (سایت مپ) شما میتواند اطلاعات متا هر آدرس از سایت مانند آخرین بروزرسانی، میزان اهمیت و نحوه ارتباط آن با صفحات دیگر را نیز شامل شود. وجود نقشه سایت روبات موتورهای جستجو مانند گوگل را راهنمایی میکند صفحات شما را بصورت بهتر شناسایی کند و همچنین از ایجاد صفحات جدید و تغییرات در صفحات قدیمی شما مطلع شود.

موتورهای جستجو به صورت معمول با پیمایش سایت‌ها از پیوندی به پیوند دیگر سعی می‌کنند تمامی صفحات موجود در سایت‌های اینترنتی و تمامی صفحات موجود در آن‌ها را شناسایی و برای جستجوی سریع ایندکس (Index) کنند. ایندکس کردن عبارت است از نگهداری یک نسخه‌ی متنی از سایت و ایجاد ساختاری اطلاعاتی که جستجوی متنی در حجم عظیم اطلاعات را در کسری از ثانیه امکان‌پذیر نماید.

موارد استفاده ضروری از نقشه سایت

استفاده از سایت مپ در تمامی شرایط مزیتی هرچند جزئی برای موتور جستجو ایجاد می‌کند ولی ایجاد آن در سه حالت به طور ویژه می‌تواند مفید باشد.

۱- هنگام ایجاد یک سایت جدید

هنگامی که یک سایت جدید به موتورهای جستجو معرفی می‌شود مدت زمانی طول می‌کشد تا تمامی صفحات این سایت شناسایی شوند. روش شناسایی صفحات داخلی سایت با استفاده از پیوندهای موجود در صفحات اصلی و با دنبال کردن پیوند به پیوند به انجام می‌رسد.
در این شیوه ممکن است زمان زیادی طول بکشد تا موتورهای جستجو صفحات سایت را بررسی کنند و پس از مرتب کردن پیوندها، آن‌ها را یک به یک بررسی و پردازش کنند.
نقشه‌ی سایت در چنین مواقعی به موتور جستجو کمک می‌کند تا در زمانی بسیار کوتاه بتواند فهرست کامل صفحات سایت را در اختیار داشته باشد و زمان کمتری را صرف جستجوی صفحات داخلی نماید.

۲- در سایت‌هایی با تعداد صفحات و محتوای بسیار زیاد

پیدا کردن صفحات جدید در سایت‌هایی با هزاران صفحه‌ی داخلی و محتوای متفاوت برای موتور جستجو کار آسانی نیست. انجام این کار مستلزم سرزدن مداوم و تصادفی به صفحاتی است که ممکن است هیچ گاه تغییراتی نداشته باشند. این کار دو اشکال ایجاد می‌کند. نخست اینکه پهنای باند زیادی از موتور جستجو و سایت شما را هدر می‌دهد و از طرف دیگر، ممکن است پیدا شدن صفحات جدید زمان بیشتری را نیاز داشته باشد. با تعریف یک سایت مپ در سایت‌هایی با حجم بزرگ، تعداد مراجعات بی‌دلیل موتور جستجو به سایت کاهش پیدا می‌کند و از طرف دیگر محتواهای جدید در زمانی به مراتب کوتاه‌تر به فهرست موتور جستجو اضافه می‌شوند.

۳- زمانی که دسترسی به صفحات داخلی با مراجعه از پیوندی به پیوند دیگر ممکن نباشد

در برخی از وبسایت‌ها به دلایل مختلف از جمله در دسترس بودن برخی از محتواها تنها با سیستم جستجو، در دسترس بودن برخی از محتواها با استفاده از جاوااسکریپت و سایر حالت‌های احتمالی که پیوندهای مستقیم به محتوا در سایت وجود ندارد، استفاده از نقشه سایت الزامی است. زیرا در صورت نبودن آن، موتور جستجو قادر به یافتن صفحات مخفی سایت شما نخواهد بود.

چگونه نقش سایت را درست کنیم ؟

 می‌توان از افزونه‎ها و یا سایت های که برای تولید خودکار نقشه سایت موجود هستند، استفاده و سپس فایل را در روی سایت خود منتشر کرد. سیستم های مدیریت محتوا، به منظور ایجاد نقشه سایت دارای افزونه و پلاگین استفاده می شوند که سرعت و کیفیت کار را ارتقا داده و در بهینه سازی سایت نقش موثری ایفا می کنند. گاهی با توجه به تعداد صفحات سایت و نیز موضوع محتواها، سایت راه اندازی شده و نیز با توجه به این شرایط، به تعداد متعددی ایجاد می‌شود.

در این شرایط فایل مربوطه باید در یک فایل ایندکس یا Sitemap index file، عنوان شود. زمانی تعداد صفحات بیش از اندازه باشد، از چندین نقشه سایت استفاده شود. به عنوان نمونه، هنگامی که تعداد صفحات بیش از ۳ هزار و سایز فایل یک نقشه سایت بیش از ۱۰ مگابایت باشد، وجود چندین نقشه ضرورت دارد. یک راه برای کاهش حجم، استفاده از فایل zip می باشد که در آن پهنای باند مورد نیاز کاهش پیدا کند. یکی از توصیه متخصصین فشرده سازی فایل نقشه سایت است بطوری که حجم آن کمتر از ۱۰ MB باشد.

معانی برچسب‌های استفاده شده در نقشه سایت

<urlset> نقشه سایت با این برچسب شروع و خاتمه می یابد.

<url> محتوای لینک هر صفحه در این برچسب قرار میگیرد و در واقع یک برچسب مادر است.

<loc> این برچسب آدرس دقیق هر صفحه از سایت شما را در خود جای میدهد.

<lastmod> اطلاعات مربوط به آخرین تغییرات صفحه در این برچسب قرار میگیرد که به فرمت YYYY-MM-DD تاریخ دهی میشود.

<changefreq> این برچسب از نقشه سایت شما اطلاعاتی درمورد بازه زمانی تغییرات در صفحه مورد نظر را ارئه میدهد.

<priority> میزان اهمیت صفحه در نقشه سایت شما را مشخص میکند که مقدار آن میتواند در بازه ۰.۰ تا ۱.۰ باشد.

۵ نکته طلایی:

۱- برچسب <loc> اجباری بوده و برچسب های <lastmod> ،<changefreq>  و <priority> اختیاری هستند.

۲- فایل شما باید روی هاست و پوشه اصلی فایل‌ها قرار گیرد.

۳- تمام آدرس‌ها در نقشه سایت باید مربوط به یک دامنه باشند.

۴- حداکثر طول مجاز برای یک آدرس ۲۰۴۸ کاراکتر است.

۵- به نظر میرسد که با تنظیم <changefreq>  و <priority> میتوان موتورهای جستجو را وادار به بررسی روزانه سایت خود کنید، این کار به هیچ عنوان توصیه نمیشود زیرا اگر گوگل متوجه غیر واقعی بودن آن شود، کل فایل شما را نادیده خواهد گرفت.

فرمت فایل نقشه سایت و انواع آن

موتورهای جستجوی گوگل و بینگ، فرمت XML را برای نقشه سایت به عنوان یک پروتکل پذیرفته اند. با این حال، آنها Feed نقشه را که از پروتکل های RSS 2.0، Atom 1.0 و فایل های متنی ASCII استفاده می کنند را نیز می پذیرند. سایت مپ را می توان به شکل XML نیز مورد استفاده قرار داد یا در صورتی که حجم بالایی دارد با استفاده از ابزار Gzip، فشرده سازی کرد.

علاوه بر استانداردهای نقشه سایت برای محتوای وب، گوگل از فرمت های خاصی برای سایت مپ پشتیبانی می کند که برای رسانه های خاصی مورد استفاده قرار می گیرد. این موارد شامل نقشه هایی برای فایل های ویدئویی، تصاویر، محتوای موبایلی، کد منبع نرم افزار و محتوای خبری هستند. بعد از اینکه فرمت مناسب نقشه در فضای نام اعلام شد، می توان تمامی محتواهای اضافی دیگر را به آن افزود.

نکات مهم درباره فرمت فایل سایت مپ

بینگ از فرمت هایی که توسط گوگل پشتیبانی می شود حمایت نمی کند، اما یکی از مسئولان بینگ بیان کرده است هر چیزی که پشتیبانی نشود، نادیده گرفته خواهد شد. بنابراین وبمسترها می توانند از این موارد در سایت مپ خود به راحتی استفاده کنند.
گوگل توصیه می کند که نقشه سایتِ حاویِ محتوایِ خبری را به عنوان یک فایل جداگانه در نظر بگیرید زیرا این نوع سایت مپ بیشتر از سایر فایل ها خزیده می شوند.
موتورهای جستجوی گوگل و بینگ از فایل های Media RSS به عنوان جایگزینی برای تشخیص توضیحات متای فایل های ویدئویی استفاده می کنند. از آنجایی که بینگ نیز از این نوع فایل پشتیبانی می کند، توسعۀ Feed ویدئویی mRSS راهکاری هوشمندانه خواهد بود که از هدر رفتن وقت تان جلوگیری می کند.

محدودیت های موجود در فایل سایت مپ

بهتر است بدانید در فایل نقشه سایت، قوانین و محدودیت هایی نیز وجود دارد. این محدودیت ها شامل موارد زیر هستند:

۱- فضای نام یا namespace مشخص کنید:

نقشه سایت باید فضای نام XML پیش فرض را به خوبی مشخص کند: xmlns=http://www.sitemaps.org/schemas/sitemap/0.9

۲- محدودیت در اندازه:

فایل نقشه سایت نباید بیشتر از ۵۰۰۰۰ آدرس در خود داشته باشد. همچنین اندازه این فایل نباید بیشتر از ۵۰ مگابایت باشد. اگر به ورودی بیشتری برای آدرس های خود نیاز داشتید، از فایل ایندکس نقشه سایت استفاده کنید.

۳- نیازمندیهای متنی:

فایل نقشه باید به صورت UTF-8 باشد و از کاراکترهای entity-escaped در URL استفاده شود (به عنوان مثال جایگزین کردن کاراکتر “&” با کاراکتر “&amp;” در آدرس های داینامیک).

۴- قواعد نحوی سازگار:

همه آدرس هایی که در نقشه نوشته می شوند باید از قواعد یکسانی پیروی کنند. این موضوع به این معناست آدرس هایی که با WWW آغاز می شوند را نمی توان با آدرس های بدون پیشوند WWW ترکیب کرد. همچنین آدرس هایی که دارای شناسه جلسه (session ID) هستند را نیز در این فایل قرار ندهید.

۵- موقعیت:

فایل نقشه که در دایرکتوری ذخیره شده است، تنها می تواند آدرس هایی را نشان دهد که در آن دایرکتوری یا زیر دایرکتوری های آن ذخیره شده اند. آدرس های موجود در دایرکتوری های موازی، دایرکتوری های والد، Subdomain های مختلف یا آنهایی که از پروتکل متفاوت استفاده می کنند مرجع های معتبری نیستند. ذخیره کردن نقشه سایت در دایرکتوری ریشه می تواند از به وجود آمدن مرجع نامعتبر جلوگیری کند.

۶- لینک های پاک:

به این نکته توجه داشته باشید که نقشه سایتتان نباید بیش از ۱% خطای لینک داشته باشد. در غیر اینصورت کل نقشه دور انداخته می شود. خطای لینک، هر نوع کد پاسخ HTTP است که شامل تغییر مسیر ۴۰۴ برای لینک های شکسته و ریدایرکت ۳۰۱ و ۳۰۲ برای لینک های تغییر مسیر یافته است. این موضوع برای بینگ نیز یک قانونِ شناخته شده است. استفاده از لینک های صحیح در قوانین سئو برای تمامی موتورهای جستجو الزامی است. شما می توانید کد پاسخ HTTP برای هر URL را با استفاده از ابزار Header Checker بررسی کنید. برای آدرس های متعدد در یک سایت، می توان از ابزارهایی همچون Find Broken Link و Find Broken Links, Redirects & Google Sitemap Generator Free Tool استفاده کرد.

اهمیت و ضرورت نقشه سایت

نقشه برای سئو و بهینه سازی سایت ایجاد می‌شود که به موتورهای جستجو از قبیل یاهو، گوگل، بینگ و … معرفی می‌شود. به عبارت دیگر، فایل روبات تکست به منظور جلوگیری از دسترسی موتورهای جستجو به بخش هایی از سایت که تمایلی برای نمایش آن نداریم، مورد استفاده قرار می‌گیرد. وجود نقشه سایت برعکس روبات تکست فایل عمل کرده و به موتورهای جستجو اعلام می‌کند که در سایت، در چه آدرس های وجود دارد. این امر در بهینه سازی وب سایت تاثیرگذار است. در واقع نقشه صفحات و محتواها در اختیار موتورهای جستجو قرار می‌گیرد. علاوه بر این تغییراتی که در سایت ایجاد می‌شود و تلاش هایی که در جهت سئو صورت می‌گیرد، به وسیله نقش سایت به گوگل نشان داده می‌شود که این به بهتر و سریع تر ایندکس محتوای سایت کمک کند و درصد سئو سایت را افزایش می‌دهد.